Trang chủ
Giới thiệu
Tổ chức
Ba công khai
Hoạt động
Tuyển sinh
Đào tạo
Biểu diễn
Nghiên cứu
Hợp tác quốc tế
Liên hệ

Kỷ niệm 65 năm thành lập Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam
Giảng viên
Sinh viên
Quản lý Đào tạo
Thư điện tử
e-VNAM
Học bạ điện tử
Tin ảnh

Lượt truy cập: 12103817
Tin tức hoạt động Thứ năm, 28/03/2024
Đoàn Thanh Vân: “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức khối Trung học cơ sở tại trường Thực hành Sư phạm - Đại học Hạ Long". Luận văn Thạc sĩ. 2018.

Tác giả: Đoàn Thanh Vân 
Tên đề tài: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức khối Trung học cơ sở tại trường Thực hành Sư phạm - Đại học Hạ Long
Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học âm nhạc 
Mã số: 60 14 01 11
Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Xuân Tùng 
Ngày đăng: 20/06/2018 

Toàn văn Luận văn

Tóm tắt Luận văn

 

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Giáo dục Âm nhạc phổ thông nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, không những nâng cao hiểu biết về kiến thức văn hoá mà còn phát huy năng lực cảm thụ âm nhạc, tạo điều kiện để học sinh bộc lộ và phát triển năng khiếu, góp phần phát triển toàn diện và hài hòa về nhân cách cho các em.

Bộ môn Âm nhạc THCS bao gồm ba phân môn: Học hát, Nhạc lí - Tập đọc nhạc, Âm nhạc thường thức. Phân môn Âm nhạc thường thức có vai trò quan trọng trong bộ môn Âm nhạc, nhưng qua quá trình giảng dạy tôi nhận thấy việc học phân môn Âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm chưa thực sự có được kết quả như yêu cầu của phân môn. Bởi thế, việc nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức là yêu cầu cần thiết, thậm chí cấp bách.

Là giáo viên giảng dạy bộ môn Âm nhạc của trường Thực hành Sư phạm, xuất phát từ yêu cầu của bộ môn, từ yêu cầu của việc đổi mới phương pháp và từ thực trạng kết quả học phân môn tại trường, tôi chọn đề tài “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức khối Trung học cơ sở tại trường Thực hành Sư phạm - Đại học Hạ Long" nhằm giúp cho giáo viên và học sinh khối THCS học tại trường thấy được ý nghĩa và tầm quan trọng của phân môn Âm nhạc thường thức, từ đó đưa ra một số giải pháp nâng cao hiệu quả của việc giảng dạy phân môn này.

2. Lịch sử đề tài

Trong quá trình triển khai nghiên cứu, chúng tôi đã tham khảo một số tài liệu có liên quan đến đề tài luận văn. Ngoài các luận văn, khóa luận trên, chúng tôi cũng đã tham khảo một số công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài của mình và được trình bày rất nhiều dưới hình thức như sáng kiến kinh nghiệm, dưới hình thức tiểu luận. 

Tuy nhiên, với những điều kiện và đặc thù giáo dục của trường Thực hành Sư phạm thuộc trường Đại học Hạ Long - Thành phố Uông Bí - Tỉnh Quảng Ninh thì có thể được coi như chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào đề cập đến, vì thế tôi đã chọn đề tài “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức khối Trung học cơ sở tại trường Thực hành Sư phạm - Đại học Hạ Long" làm đề tài luận văn tốt nghiệp của mình.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu của đề tài:  Thực trạng dạy học phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm. Hiệu quả giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm thuộc trường Đại học Hạ Long - Thành phố Uông Bí - Tỉnh Quảng Ninh.

- Phạm vi nghiên cứu: Giáo trình, tài liệu, học liệu bộ môn âm nhạc của giáo viên và học sinh trường Thực hành Sư phạm. Trình độ giáo viên và năng lực học sinh thuộc bộ môn tại trường Thực hành Sư phạm

4. Mục tiêu nghiên cứu

            Dựa trên quá trình tìm hiểu thực trạng dạy và học phân môn âm nhạc thường thức, mục tiêu của luận văn là đưa ra một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức khối Trung học cơ sở tại trường Thực hành Sư phạm - Đại học Hạ Long.

5. Phương pháp nghiên cứu

Thuộc loại hình nghiên cứu ứng dụng, luận văn đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:

- Phương pháp nghiên cứu lí thuyết: Thu thập, tìm hiểu giáo trình, tài liệu, học liệu được sử dụng trong việc dạy và học phân môn Âm nhạc thường thức.

- Các phương pháp thực nghiệm và phi thực nghiệm: Khảo sát, đánh giá thực trạng dạy và học phân môn Âm nhạc thường thức.

6. Đóng góp của luận văn

Với các giải pháp đã đề xuất trong luận văn, nếu thực nghiệm sư phạm thu được kết quả tốt, nhận được đánh giá tích cực từ ban giám hiệu, các bậc phụ huynh và học sinh, các giáo viên bộ môn âm nhạc trong và ngoài trường… thì luận văn sẽ góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức khối THCS tại trường Thực hành Sư phạm thuộc trường Đại học Hạ Long - Thành phố Uông Bí - Tỉnh Quảng Ninh.

7. Bố cục luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 2 chương với các nội dung:

- Chương 1: Cơ sở lý luận và thực trạng dạy và học phân môn Âm nhạc thường thức

- Chương 2: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy

 

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG DẠY VÀ HỌC

PHÂN MÔN ÂM NHẠC THƯỜNG THỨC

1.1. Vai trò của bộ môn âm nhạc trong chương trình đào tạo

1.1.1. Vai trò âm nhạc trong đời sống xã hội

            Âm nhạc là loại hình nghệ thuật phổ cập nhất, có sức lan tỏa nhất, nó có ảnh hưởng to lớn tới đời sống nhân dân lao động Việt Nam ngàn đời. Điều đó được thể hiện rõ nét qua hệ thống dân ca Việt Nam, nhạc cụ dân tộc, các hình thức diễn xướng đặc trưng mỗi thể loại dân ca ở các vùng miền.

            Từ phản ánh hiện thực cuộc sống, âm nhạc là một yếu tố văn hóa quan trọng của cộng đồng. Bởi tầm quan trọng đó, âm nhạc đã được đưa vào hệ thống giáo dục Quốc gia là một môn học bắt buộc từ cấp học mầm non cho đến trung học cơ sở và ở các trường chuyên nghiệp. Trong hệ thống giáo dục, âm nhạc mang nhiều vai trò như:  Giáo dục thẩm mĩ; Giáo dục đạo đức; Giáo dục trí tuệ; Giáo dục thể chất.

Ở cấp trung học cơ sở, bộ môn âm nhạc cùng với các bộ môn khác giúp học sinh phát triển nhân cách toàn diện ở tất cả các mặt: Đức - Trí - Thể - Mĩ. Chương trình Giáo dục phổ thông quy định: Âm nhạc là một môn văn hóa bắt buộc. Tất cả học sinh đều được học để có một trình độ văn hóa Âm nhạc phổ thông trong nền học vấn chung ở Tiểu học và Trung học cơ sở”. Môn Âm nhạc góp phần hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn, lâu dài về mặt thẩm mỹ, truyền đạt một số kiến thức cơ bản, cần thiết, mang tính phổ thông nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện, đồng thời phát hiện những học sinh có năng khiếu, tạo điều kiện cho các em tiếp tục phát triển năng khiếu âm nhạc.

1.1.2. Vai trò của phân môn âm nhạc thường thức

Âm nhạc thường thức cung cấp các kiến thức phổ cập về âm nhạc và từ đó phát triển khả năng cảm thụ của người học. Phân môn âm nhạc thường thức có các vai trò tương đối mang tính đặc trưng như: Nâng cao hiểu biết âm nhạc:    Phân môn âm nhạc thường thức cho ta biết rất nhiều thông tin về các các nhạc sĩ nổi tiếng nước ngoài, các nhạc sĩ Việt Nam có công với Cách mạng, các tác phẩm tiêu biểu của các tác giả đó. Thông qua tìm hiểu phân môn người học sẽ biết được tiểu sử, sự nghiệp sáng tác, chân dung các nhạc sĩ, được giới thiệu và nghe các tác phẩm đặc sắc, tiêu biểu của các nhạc sĩ cùng các câu truyện xung quanh.

Phân môn âm nhạc thường thức còn cung cấp các thông tin về các thể loại âm nhạc như các bài hát thiếu nhi phổ thơ, các bài hát mang âm hưởng dân ca, các thể loại bài hát… Ngoài ra phân môn cũng mang đến nhưng kiến thức về dân ca Việt Nam các vùng miền, hình thức diễn xướng…

            * Hỗ trợ phân môn Học hát

            Những nội dung như “Một số thể loại bài hát”, “Vài nét về âm nhạc thiếu nhi Việt Nam” hay “Ca khúc thiếu nhi phổ thơ”… cung cấp cho người học nhiều thông tin xung quanh các bài hát được học. Những thông tin đó giúp người học có thêm thông tin chung về tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời ca khúc, một số thông tin bên lề về những tác phẩm thiếu nhi được học trong chương trình.

1.2. Thực trạng giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức

1.2.1. Giới thiệu tổng quan về trường Thực hành Sư phạm

Từ năm học 1992 - 1993 trường Thực hành Sư phạm được thành lập lại sau khi sát nhập các trường cao đẳng và Thực hành Sư phạm thành trường CĐSP Quảng Ninh nay là trường Đại học Hạ Long. Đến năm học 1998 - 1999 trường Thực hành Sư phạm hoàn thiện với ba bậc học, là trường liên cấp duy nhất trong thị xã, là một trong ba trường thực hành duy nhất của toàn quốc có mô hình trường thực hành trong lòng trường cao đẳng,  

* Về đội ngũ giáo viên: Số lượng cán bộ, giáo viên năm học 2016 - 2017 là 26. Trong đó: Thạc sĩ: 01; Đại học: 19; Cao đẳng: 06.

Số lượng giáo viên của trường ít ỏi, trong đó tổ Trung học cơ sở chỉ gồm 7 giáo viên. Ngoài việc giảng dạy, các giáo viên phải kiêm nhiệm rất nhiều nhiệm vụ như chủ nhiệm, Tổng phụ trách Đội, Tổ trưởng Công đoàn, ôn thi học sinh giỏi và phụ đạo học sinh yếu kém, phụ trách văn nghệ

* Về quy mô đào tạo: Trường Thực hành Sư phạm gồm 3 cấp học: Mầm non, Tiểu học và Trung học cơ sở với số lượng học sinh tính theo năm học 2016 - 2017 là 548.  

* Về việc giảng dạy bộ môn Âm nhạc tại trường: Hiện nay trường Thực hành Sư phạm chỉ có duy nhất một giáo viên giảng dạy bộ môn Âm nhạc từ cấp Tiểu học đến cấp Trung học cơ sở. Giáo viên đã tốt nghiệp Đại học trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật TW và đang theo theo học lớp Cao học chuyên ngành Lí luận và phương pháp dạy học Âm nhạc tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Giáo viên Âm nhạc đã giảng dạy tại trường 6 năm.  

            * Về cơ sở vật chất: Trường Thực hành Sư phạm hiện vẫn trong thời gian hoàn thiện về cơ sở vật chất. Hiện nay cơ sở vật chất của trường tương đối thiếu thốn. Trường không có các phòng chức năng như phòng nghệ thuật, phòng thí nghiệm, phòng bán trú... Các giáo cụ phục vụ dạy học các bộ môn cũng rất ít ỏi, không có hệ thống tranh ảnh, bản đồ, máy móc và loa đài chưa đầy đủ.

1.2.2. Chương trình phân môn âm nhạc thường thức

Nội dung âm nhạc thường thức không được thực hiện độc lập trong một tiết học nào trong chương trình âm nhạc của cả 4 khối 6, 7, 8, 9 mà chỉ là 1 trong 2 hoặc 3 nội dung trong một tiết học. Ở mỗi khối lớp, phân môn âm nhạc thường thức bao gồm giới thiệu một nhạc sĩ nước ngoài, một vài nhạc sĩ Việt Nam cùng tác phẩm tiêu biểu, còn lại là giới thiệu các nhạc cụ dân tộc và phương tây, một số thể loại âm nhạc. Mỗi nội dung của âm nhạc thường thức chỉ thực hiện trong 1 tiết học mà không có tiết ôn tập sau đó.

Âm nhạc thường thức là nội dung ghép trong tiết học, số tiết có nội dung âm nhạc thường thức cũng không nhiều trên tổng số tiết học âm nhạc trong năm, trong học kì (4 tiết/ học kì, 8 tiết/ năm học, với lớp 6 là 9 tiết/ năm học). Nhiều tác phẩm được giới thiệu trong chương trình lại chưa phù hợp với lứa tuổi học sinh trung học cơ sở, xa rời với đời sống âm nhạc hiện tại. Trong khi các tác giả và tác phẩm của địa phương Quảng Ninh lại không được giới thiệu nên thiếu đi tính gần gũi, thiếu hấp dẫn đối với người học. Như vậy chương trình âm nhạc thường thức còn chưa thực sự hợp lí và chưa mang tính thực tiễn. Giáo trình và tài liệu phục vụ phân môn Âm nhạc thường thức còn rất ít.  

1.2.3. Phương pháp giảng dạy của giáo viên và khả năng tiếp thu kiến thức phân môn của học sinh

            * Phương pháp giảng dạy phân môn của giáo viên

            Thông qua dự giờ và khảo sát, chúng tôi nhận thấy phương pháp giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức của giáo viên vẫn thiên về phương pháp dạy học truyền thống, khô khan và cứng nhắc. Bộ môn Âm nhạc tại trường hầu như không kiểm tra kiến thức âm nhạc thường thức. Hầu như giáo viên chỉ phát vấn và học sinh trả lời. Nhìn chung tình hình giảng dạy bộ môn Âm nhạc tại trường Thực hành Sư phạm còn nhiều bất cập. Giáo viên âm nhạc chưa có nhiều đổi mới trong các phương pháo giảng dạy. Các hình thức tổ chức dạy học được sử dụng chưa phong phú nên dễ gây nhàm chán cho người học. Phương tiện trực quan trong mỗi tiết dạy âm nhạc thường thức còn ít ỏi và việc sử dụng cũng chưa linh hoạt. Ngoài ra việc áp dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy âm nhạc thường thức còn chưa có hiệu quả.

            * Khả năng tiếp thu kiến thức phân môn của học sinh

Học sinh của trường được tuyển sinh từ nhiều phường trong địa bàn thành phố. Vì thế khả năng tiếp thu của học sinh trong một lớp còn có sự chênh lệch. Phân môn âm nhạc thường thức là một phân môn chưa nhận được nhiều sự yêu thích của các em học sinh. Các em thường chỉ quan tâm đến phân môn Học hát và Tập đọc nhạc.

* Tiểu kết chương 1

Trường Thực hành Sư phạm là một trường liên cấp, có quy mô đào tạo nhỏ, số lượng học sinh và giáo viên đều rất ít so với các trường học trên địa bàn thành phố. Trường có cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy và học tập không đầy đủ. Học sinh của trường Thực hành Sư phạm thuộc các khu vực khác nhau trên địa bàn thành phố Uông Bí, có điều kiện sống và khả năng tiếp thu kiến thức không đồng đều. Môn âm nhạc là một môn học yêu thích được các em hứng thú tham gia. Tuy nhiên phân môn âm nhạc thường thức ít nhận được quan tâm từ học sinh hơn so với các phân môn còn lại.  Tình hình giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm còn nhiều bất cập. Giáo viên giảng dạy bộ môn chưa có những thay đổi đột phá trong phương pháp giảng dạy. Phương pháp được sử dụng chủ yếu là thuyết trình và hầu như không đổi mới. Việc áp dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy chưa hiệu quả. Hình thức kiểm tra đánh giá kết quả học tập phân môn còn cứng nhắc, chưa có tính kích thích đối với học sinh.

Với tất cả những hạn chế đó, việc nghiên cứu để đưa ra những giải pháp hợp lí để nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm là vô cùng cần thiết.

 

Chương 2

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢNG DẠY

2.1. Bổ sung, điều chỉnh nội dung chương trình phân môn âm nhạc thường thức

2.1.1. Điều chỉnh, sắp xếp lại chương trình

            * Tiêu chí điều chỉnh, sắp xếp chương trình

            Việc điều chỉnh nội dung dạy học thực hiện theo các tiêu chí sau đây:

1. Đảm bảo mục tiêu giáo dục của chương trình, sách giáo khoa (SGK) theo qui định của Luật Giáo dục.

2. Đảm bảo tính lôgic của mạch kiến thức và tính thống nhất giữa các bộ môn; không thay đổi CT, SGK hiện hành.

3. Không thay đổi thời lượng dạy học đối với mỗi môn học trong một lớp và trong mỗi cấp học.

4. Thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện tại các cơ sở giáo dục.

Việc điều chỉnh nội dung dạy học tập trung vào những nhóm nội dung chính sau:

1. Những nội dung trùng lặp trong CT, SGK của nhiều môn học khác nhau.

2. Những nội dung trùng lặp, có cả ở CT, SGK của lớp dưới và lớp trên do hạn chế của cách xây dựng CT, SGK theo quan điểm đồng tâm.

3. Những nội dung, bài tập, câu hỏi trong SGK không thuộc nội dung của CT hoặc yêu cầu vận dụng kiến thức quá sâu, không phù hợp trình độ nhận thức và tâm sinh lý lứa tuổi học sinh.

4. Những nội dung trong SGK trước đây sắp xếp chưa hợp lý.

5. Những nội dung mang đặc điểm địa phương, không phù hợp với các vùng miền khác nhau.

            * Điều chỉnh chương trình trên cơ sở đảm bảo những yêu cầu cơ bản về nội dung, số tiết mà nhà trường đã quy định.

Về nội dung giới thiệu tác giả tác phẩm, việc lựa chọn các tác phẩm để giới thiệu cần dựa trên các tiêu chí:

- Là ca khúc viết cho thiếu nhi hoặc ca từ, tình cảm trong ca khúc dễ cảm nhận đối với lứa tuổi thiếu nhi.

- Ca từ, giai điệu trong sáng, dễ hiểu, giúp cho việc cảm thụ của học sinh dễ dàng hơn.

- Tầm âm sáng tác phù hợp với âm vực giọng của học sinh trung học cơ sở. Các em học sinh tại trường Thực hành Sư phạm rất thích hát theo các tác phẩm được giới thiệu khi được nghe minh họa. Việc các em thích hát và hát theo được sẽ khắc sâu tác phẩm, giúp các em cảm nhận ca từ và giai điệu tốt hơn.

Trên thực tế, một số ca khúc trong chương trình âm nhạc thường thức trung học cơ sở có nội dung, âm nhạc chưa phù hợp với đặc điểm học sinh trường Thực hành Sư phạm, có nội dung lại chưa đầy đủ như đã trình bày. Vì thế theo chúng tôi cần phải có sự điều chỉnh: thay đổi, bổ xung tác phẩm cho hợp lí.  Những nội dung được điều chỉnh cụ thể như sau:

- Chương trình âm nhạc thường thức lớp 6:

  + Tiết 24: Bổ sung phần giới thiệu tác phẩm Bản giao hưởng số 40. Bản giao hưởng số 40 cung Sol thứ là một trong ba kiệt tác giao hưởng (số 39, 40 và 41) của nhạc sĩ Mô - da

- Chương trình âm nhạc thường thức lớp 7:

  + Tiết 29: Bài Đường chúng ta đi của nhạc sĩ Huy Du có tầm âm không phù hợp, khó cảm nhận với học sinh lớp 7. Vậy theo chúng tôi có thể thay bài hát Đường chúng ta đi thành bài Trâu lá đa để phù hợp với khả năng cảm thụ của học sinh lớp 7.

- Chương trình âm nhạc thường thức lớp 8:

   + Tiết 6: Tác giả Hoàng Vân còn có rất nhiều sáng tác viết cho thiếu nhi như: Con chim vành khuyên, Mùa hoa phượng nở, Em yêu trường em, Ca ngợi Tổ quốc... Trong đó theo chúng tôi có thể sử dụng ca khúc Mùa hoa phượng nở , một bài hát luôn gần gũi với đời sống âm nhạc của các em thiếu nhi

+ Tiết 11: Bài hát Bóng cây Kơ - nia là tác phẩm phổ thơ Ngọc Anh của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điều có giai điệu trúc trắc khó hát, âm vực rộng quá tầm âm học sinh lớp 8, tình cảm trong bài không gần gũi, khó cảm nhận đối với các em. Vì vậy chúng tôi cho rằng nên thay bài hát Bóng cây Kơ - nia bằng bài hát Ngày vui mới để giới thiệu trong nội dung âm nhạc thường thức tiết học này.

- Chương trình âm nhạc thường thức lớp 9:

   + Tiết 11: Mẹ yêu con là bài hát được nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý sáng tác vào năm 1956. Tuy nhiên đối với đối tượng học sinh lớp 9, bài hát Mẹ yêu con được viết với âm vực quá rộng cộng với một vài nốt hoa mĩ khó hát gây khó khăn cho việc tiếp nhận tác phẩm. Chúng tôi cho rằng có thể sử dụng bài hát Màu áo chú bộ đội để giới thiệu thay cho Mẹ yêu con.

Việc điều chỉnh những nội dung sẽ giúp các em học sinh được tiếp xúc với các ca khúc gần gũi hơn với lứa tuổi, phù hợp với khả năng cảm thụ âm nhạc.

2.1.2. Bổ sung nội dung chương trình

Trường Thực hành Sư phạm nằm trên địa bàn Uông Bí, thuộc Tỉnh Quảng Ninh - Nơi có các địa danh nổi tiếng Quốc gia và Quốc tế như: quần thể di tích Yên Tử, Vịnh Hạ Long, Di tích lịch sử Bạch Đằng, trong đó vịnh Hạ Long là 1 trong 7 kì quan thiên nhiên thế giới. Đã có rất nhiều sáng tác lấy vịnh Hạ Long là đề tài như: Hạ Long biển nhớ (Đỗ Hòa An), Bình minh Hạ Long (Xuân Giao), Tuổi trẻ trên biển quê hương (Xuân Nhật)…

Trong chương trình âm nhạc thường thức trung học cơ sở tại Quảng Ninh nói chung và tại trường Thực hành Sư phạm nói riêng không có nội dung về âm nhạc thường thức địa phương hay Quảng Ninh. Theo chúng tôi đây là thiếu sót của chương trình âm nhạc thường thức, và việc bổ sung các tác phẩm tiêu biểu về Quảng Ninh là việc cần thiết.

Hiện nay ở chương trình học mỗi khối lớp đều có tiết học hát dành cho học bài hát do địa phương tự chọn và tiết học này chỉ đơn thuần học hát. Chúng tôi cho rằng có thể lồng ghép nội dung âm nhạc thường thức trong mỗi tiết học này. Trong mỗi các tiết học hát, nội dung thường chỉ có học hát một bài hát (có thể kết hợp bài đọc thêm tuy nhiên nội dung đọc thêm không phải nội dung chính và có thể hướng dẫn học sinh tự tìm hiểu). Đối với học bài hát do địa phương tự chọn, khi lồng ghép giới thiệu tác giả địa phương, chúng ta có thể thực hiện theo trình tự: Giới thiệu tác giả địa phương cùng các sáng tác - Giới thiệu một tác phẩm tiêu biểu (/phù hợp) - Học hát tác phẩm được giới thiệu nên gần như sẽ không ảnh hưởng về thời lượng cho một tiết học hát bởi trình tự này gần với trình tự của một tiết học hát

2.2.  Đổi mới phương pháp dạy và học

2.2.1. Đổi mới phương pháp dạy

             Hiện nay đổi mới phương pháp giảng dạy là xu thế, là tất yếu đối với tất cả các bộ môn. Đổi mới phương pháp giảng dạy không có nghĩa là hoàn toàn bỏ qua các phương pháp giảng dạy truyền thống, theo chúng tôi đổi mới là ở việc phát huy, cải tiến các phương pháp dạy học truyền thống, phối hợp đa dạng với các phương pháp, hình thức dạy học hiện đại, là ở việc áp dụng khoa học kĩ thuật tiên tiến trong giảng dạy để phát huy tính tích cực và nâng cao chất lượng dạy học. Một số giải pháp cụ thể như sau:

2.2.1.1. Phối hợp linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực

            * Phương pháp thuyết trình

            Thay vì giáo viên chỉ đưa thông tin một chiều, học sinh thụ động tiếp nhận, giáo viên có thể kích thích tư duy tích cực của học sinh qua việc đưa thông tin. Giáo viên cũng cần biết phối hợp thuyết trình với vấn đáp, thảo luận… để tạo nên mối liên hệ giữa giáo viên và học sinh, giữa học sinh với nhau. Ngoài ra giáo viên có thể sử dụng thuyết trình kết hợp nêu vấn đề với so sánh, phân tích…

            Ví dụ: Tiết 21 - Lớp 6 - Nội dung âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Phong Nhã và bài hát Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng. Thay vì giáo viên thuyết trình toàn bộ phần tiểu sử, sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Phong Nhã thì có thể phát vấn hoặc yêu cầu lần lượt:

            - Cho biết một vài thông tin tiểu sử của nhạc sĩ Phong Nhã.

            - Kể tên một số tác phẩm tiêu biểu của nhạc sĩ Phong Nhã.

            - Các sáng tác của nhạc sĩ Phong Nhã có đặc điểm gì?

            Sau mỗi câu trả lời của học sinh, giáo viên nhận xét và kết luận. Cuối cùng là cho biết thông tin về giải thưởng Hồ Chí Minh của nhạc sĩ Phong Nhã.

            Khi sử dụng phương pháp thuyết trình, giáo viên cần chuẩn bị những nội dung kiến thức cũng như hệ thống câu hỏi chi tiết và chủ động đưa ra rõ ràng, rành mạch, tránh làm đứt mạch theo dõi của học sinh gây mất hứng thú. Điều này cũng đòi hỏi giáo viên cần đầu tư hơn về công sức, thời gian để chuẩn bị mỗi tiết dạy.

            * Phương pháp dạy nghe nhạc:

            Phương pháp nghe nhạc là phương pháp quan trọng cần được sử dụng tích cực bởi cảm thụ âm nhạc là một mục tiêu của phân môn âm nhạc thường thức nên đòi hỏi giáo viên phải thật linh hoạt, khéo léo. Dù cho nội dung giới thiệu tác phẩm âm nhạc hay giới thiệu âm sắc các loại nhạc cụ thì giáo viên cũng cần tiến hành theo các bước: Giới thiệu tác phẩm (/nhạc cụ) - Nghe nhạc (trọn vẹn hoặc đoạn trích tác phẩm) - Phân tích, thảo luận - Hướng dẫn phát biểu cảm nhận. Giáo viên cần hướng dẫn, gợi ý, khuyến khích các em học sinh phát biểu cảm nhận bằng nhiều cách như liên hệ tình cảm trong bài với thực tế, cho xem các hình ảnh minh họa gần với yêu cầu cảm thụ, phát vấn một số câu hỏi gợi mở như: “Em thích hình ảnh nào trong bài? Nó gợi cảm xúc nào cho em?” hay “Bài hát có làm em nhớ đến ai/ sự việc nào không? Em thấy mình cần phải có hành động gì cụ thể?”… Thông qua phát biểu cảm nhận của học sinh, giáo viên nắm được mức độ đạt được mục tiêu tiết học, nắm được tinh thần, thái độ với nội dung bài học của các em và từ đó có sự điều chỉnh cho hợp lí để đạt được hiệu quả cao cho các tiết học sau.

            * Phương pháp dạy học trực quan:

Phân môn âm nhạc thường thức cần đến rất nhiều phương tiện trực quan như nhạc cụ, loa đài, mô hình, bảng phụ, hình ảnh và âm thanh minh họa…  Nếu chỉ dựa vào sách giáo khoa mà không có các phương tiện trực quan đầy đủ thì nội dung bài học sẽ trở nên nhạt nhẽo, không gây hứng thú cho học sinh. Các phương tiện trực quan cần phong phú đa dạng để phù hợp với nội dung từng bài học và để thu hút sự chú ý của các em học sinh.

2.2.1.2. Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy

Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy âm nhạc thường thức giúp giáo viên truyền tải nội dung tiết học hiệu quả, sống động, giảm thiểu công sức, thời gian trong tiết học khi các âm thanh, hình ảnh minh họa được phối hợp thể hiện nhanh chóng, thao tác viết bảng của giáo viên cũng được tối giản. Ứng dụng công nghệ thông tin giúp các em hứng thú hơn trong tiết học, tăng sự tương tác giữa giáo viên và học sinh, các em học sinh dễ hình dung nội dung kiến thức và dễ dàng ghi nhớ. Kết hợp với các phương pháp dạy học khác, công nghệ thông tin hỗ trợ, tăng hiệu quả khi thực hiện.

Đối với việc giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức, những minh họa bằng âm thanh và hình ảnh là vô cùng quan trọng. Hệ thống các âm thanh và hình ảnh phục vụ cho phân môn rất phong phú từ bản nhạc, chân dung các nhạc sĩ, hình ảnh các loại nhạc cụ, hình ảnh hoặc clip các hoạt động văn hóa văn nghệ, các đoạn trích hoặc các tác phẩm trọn vẹn, âm sắc các loại nhạc cụ đến các hình ảnh liên hệ thực tế. Khi ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy, rất nhiều phương tiện trực quan có thể được thay thế dễ dàng và tạo hiệu quả tốt hơn.

 Chúng tôi xin đưa ra gợi ý về một số phần mềm ứng dụng thường dùng cho thiết kế bài giảng điện tử nội dung âm nhạc thường thức:

* Phần mềm chỉnh sửa âm thanh (âm nhạc) Adobe Audition

* Phần mềm cắt và nối video Boilsoft Video Cutter và Boilsoft Video Joiner

* Phần mềm soạn nhạc Encore

* Phần mềm trình chiếu Microsoft PowerPoint

Khi sử dụng Microsoft PowerPoint, giáo viên cần có kĩ năng biên tập tốt. Một số ví dụ minh họa cho thiết kế trình chiếu powerpoint của nội dung âm nhạc thường thức:

- Tiết 29 - Lớp 6: Nhạc sĩ Văn Chung và bài hát Lượn tròn lượn khéo

 

            2.2.2. Đổi mới phương pháp học

Bên cạnh việc đổi mới phương pháp giảng dạy hướng đến dạy học tích cực thì việc đổi mới phương pháp học phải được tiến hành đồng thời. Người học là trung tâm của hoạt động học, các phương pháp giảng dạy dù phát huy tính hiệu quả cao đến mức nào cũng chỉ nhằm hướng dẫn, kích thích người học có thể chủ động tìm hiểu, chủ động tiếp nhận kiến thức. Học sinh không chủ động tích lũy kiến thức cũng không thể tạo được hiệu quả cao trong học tập. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên phải luôn tạo ra các tình huống có vấn đề để kích thích các em tìm hiểu rồi giải quyết. Các nội dung đưa ra phải mang tính gợi mở, hệ thống câu hỏi cần phong phú, gợi ý rõ ràng…

            Phân môn âm nhạc thường thức chiếm thời lượng ít trong mỗi tiết học trong khi nội dung kiến thức không nhỏ. Ngoài ra liên hệ các kiến thức trong bài với thực tế hoặc mở rộng nội dung bài (nếu cần) cũng cần nhiều thời gian. Để tiết học đạt hiệu quả cao giáo viên cũng phải sử dụng nhiều phương pháp, hình thức học tập tích cực. Vì vậy nếu chỉ sử dụng thời lượng ít ỏi của nội dung âm nhạc thường thức trên lớp thì không thể đáp ứng tốt mục tiêu tiết dạy bởi lượng thông tin cung cấp trong thời gian ngắn không nhiều. Điều này đòi hỏi giáo viên cần có giải pháp khắc phục, việc hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin kiến thức ngoài giờ học trên lớp là một trong các giải pháp chúng tôi cho rằng sẽ tạo được hiệu quả tích cực.

            Hướng dẫn học sinh tìm hiểu kiến thức ngoài giờ học trên lớp giúp học sinh có thể tiếp xúc được với lượng thông tin lớn. Nó cũng kích thích học sinh chủ động trong học tập. Học sinh tự tìm hiểu kiến thức có thể tiến hành trước nội dung bài mới hoặc sau khi đã học xong một nội dung để củng cố kiến thức.

            Trước mỗi tiết học có nội dung âm nhạc thường thức giáo viên cần có các yêu cầu đối với học sinh để chuẩn bị cho nội dung tiết học (Thường thì các yêu cầu này sẽ được đưa ra từ tiết học trước). Các yêu cầu có thể chỉ là để học sinh chủ động nắm một số thông tin kiến thức tiết học, cũng có thể ở mức độ cao hơn là để hoàn thành các nhiệm vụ học tập phục vụ cho các hình thức tổ chức học tập như thuyết trình hoặc trình bày bảng theo nhóm các thông tin kiến thức được phân công. Sau khi đưa yêu cầu về nhà, giáo viên cần phải hướng dẫn cụ thể cho việc thực hiện các yêu cầu đó. Ví dụ: Tìm hiểu các thông tin về tác giả, giáo viên cần hướng dẫn tìm hiểu các nội dung: Tiểu sử, sự nghiệp sáng tác, các thể loại sáng tác, các tác phẩm…; Tìm hiểu nội dung dân ca Việt Nam cần tìm hiểu về khái niệm, các thể loại dân ca, sự khác nhau của dân ca các vùng miền, các bài hát dân ca mỗi vùng miền, vì sao phải tìm hiểu về dân ca…

            Sau mỗi tiết học có nội dung âm nhạc thường thức, giáo viên cũng cần đưa ra các yêu cầu về nhà để củng cố nội dung vừa học. Giáo viên có thể yêu cầu học sinh tìm nghe lại tác phẩm vừa được giới thiệu, tìm nghe thêm các tác phẩm khác của nhạc sĩ vừa được giới thiệu ngoài các tác phẩm được nghe trên lớp hay tìm nghe thêm các tác phẩm khí nhạc có sử dụng âm sắc các nhạc cụ vừa được tìm hiểu… Với mỗi yêu cầu, giáo viên vẫn cần có các gợi ý để học sinh dễ dàng hơn trong việc thực hiện như gợi ý sẵn tên các tác phẩm có thể nghe, gợi ý tên các website có thông tin yêu cầu…

            Học sinh tự tìm hiểu kiến thức ngoài giờ lên lớp sẽ giúp cho giáo viên cho điều kiện áp dụng các phương pháp, hình thức tổ chức lớp học đa dạng một cách thuận lợi, tiết kiệm thời gian. Các em học sinh cũng sẽ có cơ hội được bộc lộ năng lực cá nhân, chia sẻ hiểu biết của mình với các bạn.

2.3. Đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học

Hiện nay tại trường Thực hành Sư phạm, hình thức tổ chức dạy học thông dụng nhất đối với phân môn âm nhạc thường thức là hình thức dạy học cả lớp.

* Hình thức tổ chức dạy học theo nhóm

* Hình thức tổ chức dạy học cá nhân

            * Tổ chức trò chơi học tập

2.4. Các giải pháp khác

2.4.1. Tổ chức sinh hoạt âm nhạc chuyên môn cho giáo viên

            Tại trường Thực hành Sư phạm, việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn cho giáo viên âm nhạc của trường Thực hành Sư phạm là vô cùng cần thiết, nó giúp cho giáo viên âm nhạc vốn ít điều kiện học hỏi chuyên môn và nghiệp vụ được có cơ hội trao đổi, học tập nâng cao chất lượng giảng dạy bộ môn. Theo chúng tôi, việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn có thể tổ chức thường xuyên với các quy mô khác nhau, tránh nặng nề và hình thức. Nếu chỉ trong phạm vi trường Thực hành Sư phạm khó có thể tổ chức sinh hoạt chuyên môn cho một bộ môn nào thì có thể tổ chức theo cụm trường hoặc thực hiện bằng hình thức học tập chuyên môn thông qua dự giờ, thảo luận với giáo viên trường khác trên địa bàn thành phố. Thông qua các buổi học tập đó, giáo viên âm nhạc tích lũy cho mình thêm kinh nghiệm giảng dạy, rút kinh nghiệm các thiếu sót vốn có. Giáo viên âm nhạc cần chủ động lên kế hoạch và thực hiện cá nhân tùy lịch giảng dạy và phân công công việc của nhà trường.

2.4.2. Bổ sung các tư liệu, tài liệu, phương tiện trực quan phục vụ dạy và học phân môn         

            Để nâng cao chất lượng dạy và học phân môn Âm nhạc thường thức theo phương pháp dạy học mới, theo chúng tôi trường Thực hành Sư phạm cần bổ sung các trang thiết bị, các tài liệu và phương tiện trực quan như sau:

- Tư liệu, tài liệu về các nội dung âm nhạc thường thức trong chương trình âm nhạc trung học cơ sở.

- Nhạc cụ: Đàn piano hoặc organ sử dụng được.

- Hệ thống loa đài để kết nối với thiết bị phát nhạc, với laptop khi trình chiếu với âm lượng cần thiết.

- Hệ thống bảng phụ chân dung các nhạc sĩ được giới thiệu, các bản nhạc tác phẩm được giới thiệu.

- Hệ thống hình ảnh minh họa cho các tác phẩm, các hoạt động sinh hoạt văn hóa.

- Trang web tổng hợp các hình ảnh, âm thanh, clip tư liệu, tài liệu liên quan đến bộ môn Âm nhạc, phân môn Âm nhạc thường thức.

2.4.3. Tăng cường các hoạt động âm nhạc ngoại khóa cho học sinh dưới hình thức lồng ghép những nội dung của phân môn âm nhạc thường thức

            Nếu như chương trình âm nhạc chính khóa có nội dung hoàn toàn theo sách giáo khoa, thời lượng học mỗi tiết theo quy định của Bộ GD & ĐT thì các hoạt động âm nhạc ngoại khóa lại có nội dung, hình thức, thời lượng rất linh hoạt. Điều này rất thuận lợi để tổ chức các hoạt động âm nhạc ngoại khóa khác nhau.

            Khi xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động ngoại khóa có lồng ghép nội dung âm nhạc thường thức cần dựa trên một số nguyên tắc để đảm bảo phù hợp với thực tế nhà trường về cơ sở vật chất, lực lượng phối hợp…, phù hợp với đối tượng học sinh tham gia. Một số nguyên tắc ấy theo chúng tôi là:

            - Phù hợp tâm sinh lí lứa tuổi học sinh

            - Kích thích sáng tạo, gây được hứng thú cho học sinh

            - Không nặng nề kiến thức, các hoạt động cần phong phú, sinh động

            - Quy mô phù hợp với điều kiện nhà trường và địa phương

            - Nội dung không quá xa rời chương trình âm nhạc chính khóa

            Các hoạt động ngoại khóa có lồng ghép nội dung âm nhạc thường thức cho học sinh khối trung học cơ sở trường Thực hành Sư phạm theo chúng tôi có thể tổ chức ở các hình thức như sau:

* Tổ chức các chương trình văn nghệ:

            Theo chúng tôi có thể tổ chức các chương trình biểu diễn theo các chủ đề như sau:

            - Các chủ đề phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi như: Tình bạn, nhạc teenpop, ca khúc thiếu nhi phổ thơ…

            - Giới thiệu tác giả, tác phẩm trong hoặc ngoài chương trình âm nhạc thường thức.  

            - Chủ đề mang tính giáo dục cho học sinh.

            - Các cuộc thi nghệ thuật cấp trường, khối (Hát, đàn, múa… ), các chương trình trò chơi âm nhạc.

            - Giới thiệu các tác giả của Quảng Ninh, tác phẩm viết về địa phương Quảng Ninh.

            Ngoài ra có thể tổ chức các hoạt động múa hát tập thể cho các em học sinh với các bài hát truyền thống, các bài hát thiếu nhi theo lớp, khối, trường vào đầu giờ và giữa giờ.

            * Tổ chức các chương trình trò chơi âm nhạc:

            Các chương trình trò chơi luôn có sức hấp dẫn lớn đối với các em học sinh. Hình thức chơi mà học thu hút sự quan tâm của các em học sinh bởi có tính thi đua, kích thích sự khám phá, gắn kết các cá nhân trong tập thể. Dựa vào những điều này giáo viên âm nhạc có thể kết hợp với ban giám hiệu, các tổ chức trong nhà trường tổ chức hoặc đơn giản là lồng ghép các nội dung phân môn âm nhạc thường thức trong các chương trình trò chơi âm nhạc. Các chương trình trò chơi âm nhạc có thể mang mục tiêu cung cấp cho học sinh kiến thức tổng hợp về âm nhạc thường thức hoặc các kiến thức về một nội dung cụ thể như: Các tác giả và tác phẩm trong chương trình âm nhạc thường thức trung học cơ sở, các nhạc cụ phương Tây hoặc nhạc cụ dân tộc Việt Nam, các sinh hoạt văn hóa gắn với âm nhạc…

            Các chương trình trò chơi âm nhạc có thể được tổ chức theo cấp lớp - đây là quy mô tổ chức dễ thực hiện nhất và có thể lồng ghép trong tiết học hoặc tổ chức theo cấp trường, kết hợp cụm trường tổ chức trong các chuyên đề âm nhạc. Để thực hiện, giáo viên âm nhạc cần có sự chuẩn bị chi tiết về mục tiêu chương trình, hệ thống câu hỏi và đáp án, các hình thức chơi… và có sự liên kết chặt chẽ với các đối tượng tham gia.

            Ví dụ: Đối với cấp lớp: Tiết 16 - Ôn tập học kì I. Giáo viên tổ chức trò chơi đoán tên các nhạc sĩ Việt Nam, trò chơi nghe giai điệu đoán tên các tác phẩm của nhạc sĩ Văn Cao và nhạc sĩ Lưu Hữu Phước…

            .* Thành lập các câu lạc bộ âm  nhạc:

            * Tổ chức giao lưu, mạn đàm âm nhạc:

2.4.4. Đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá

            Hiện nay các nội dung kiểm tra đánh giá bộ môn âm nhạc ở trường Thực hành Sư phạm hầu hết tập trung vào phân môn hát và phân môn tập đọc nhạc. Về phân môn âm nhạc thường thức, giáo viên âm nhạc cần chuyển một phần nội dung kiểm tra đánh giá sang phân môn âm nhạc thường thức và thực hiện nó thường xuyên.

            Có nhiều hình thức kiểm tra đánh giá, tùy nội dung mà giáo viên có thể áp dụng. Các hình thức cần đa dạng, phong phú và nhẹ nhàng để thu hút học sinh tham gia. Và dù hình thức nào giáo viên cũng cần lưu ý nội dung kiểm tra đánh giá phải sát với nội dung kiến thức của phân môn. Có thể áp dụng một số phương pháp kiểm tra đánh giá sau:

            - Kiểm tra đánh giá thông qua thực hành.  

            - Kiểm tra bằng hình thức trắc nghiệm. Khi áp dụng, giáo viên cần dành nhiều thời gian để biên soạn hệ thống câu hỏi, yêu cầu và các đáp án. Các câu hỏi, yêu cầu cần bám sát nội dung kiến thức, các đáp án đưa ra phải rõ ràng và mỗi câu hỏi ít nhất 3 đáp án trở lên.

            2.5. Thiết kế giáo án thực nghiệm và tổ chức thực nghiệm, đánh giá kết quả.

2.5.1. Thiết kế giáo án

            Để áp dụng các giải pháp đã đưa ra vào thực tế giảng dạy, chúng tôi đã thiết kế một số giáo án mẫu, những giáo án mẫu này đã được đưa vào dạy thực nghiệm tại trường Thực hành Sư phạm.

            Thời gian thực nghiệm: Từ 04/10/2017 đến 25/03/2018

GIÁO ÁN 1

            * Giáo án Khối lớp 6 - Tiết 12 - Nội dung âm nhạc thường thức: Sơ lược về dân ca Việt Nam:

GIÁO ÁN 2

* Giáo án Khối lớp 8 - Tiết 11 - Nội dung âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu và bài hát Ngày vui mới:

 2.5.2. Tổ chức dạy thực nghiệm và đánh giá kết quả

2.5.2.1. Tổ chức dạy thực nghiệm

2.5.2.2. Đánh giá kết quả

            Qua thực nghiệm sư phạm, đối với các tiết học có áp dụng các giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy, sử dụng mẫu giáo án mới chúng tôi đã nhận được những ý kiến đóng góp, nhận xét cụ thể của các giáo viên trong bộ môn và lãnh đạo khoa. Ý kiên đánh giá chung kết quả có sự khác biệt rõ rệt so với những tiết học dạy theo phương pháp cũ.

            Từ các tiết dạy thực nghiệm sư phạm, qua khảo sát và đánh giá, chúng tôi cho rằng các giải pháp của luận văn mang lại hiệu quả tích cực trong giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm.

 

* Tiểu kết chương 2

Thực tế giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm cho thấy còn bất cập về nhiều mặt như cơ sở vật chất, nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy, phương pháp kiểm tra đánh giá, điều kiện học tập trau dồi chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên, phương pháp học của học sinh…

Từ thực tế đó, trong chương 2 của luận văn, chúng tôi đã đưa ra các giải pháp giải quyết tất cả các vấn đề bất cập đã nêu. Các giải pháp gồm có: Điều chỉnh nội dung chương trình, bổ sung cơ sở vật chất, tăng cường các hoạt động ngoại khóa, đổi mới kiểm tra đánh giá… Và đặc biệt, đề tài đưa ra các giải pháp về đổi mới các phương pháp dạy và học như: Phối hợp linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực (Giúp thực hiện được bài giảng hấp dẫn, tập trung chú ý của người học vào nội dung bài giảng, kích thích người học trong việc tìm hiểu những nội dung kiến thức, thu hút người học tham gia vào nội dung kiểm tra đánh giá...), ứng dụng công nghệ thông tin (Khai thác và sắp xếp nguồn thông tin hiệu quả, tiết kiệm thời gian và công sức trong công việc xây dựng bài giảng, trình chiếu nội dung hợp lí, hình thức lôi cuốn mỗi tiết học…), đổi mới phương pháp học (Giúp người học chủ động trong học tập, rèn luyện)…

Với các giải pháp đưa ra, chúng tôi đã xây dựng các giáo án mẫu và tiến hành thực nghiệm sư phạm tại trường Thực hành Sư phạm để đánh giá hiệu quả cụ thể. Kết quả thực nghiệm thu được đã cho thấy các giải pháp của đề tài đưa ra bước đầu có tính khả thi, có thể áp dụng và thực tiễn để có thể nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường.

 

 

KẾT LUẬN

            Từ thực tế giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm còn nhiều hạn chế, luận văn đã đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn. Các giải pháp đã được áp dụng vào thực tế thông qua thực nghiệm sư phạm và bước đầu đã cho kết quả tích cực.  

            Qua quá trình nghiên cứu, áp dụng đề tài luận văn “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy phân môn Âm nhạc thường thức khối Trung học cơ sở tại trường Thực hành Sư phạm thuộc trường Đại học Hạ Long - Thành phố Uông Bí - Tỉnh Quảng Ninh" , chúng tôi bước đầu thu được kết quả như sau:

            - Về mặt lí luận: Chúng tôi đã tìm hiểu thực tế, khảo sát các kết quả đã đạt được của việc giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức, nghiên cứu lí thuyết dạy học. Trên cơ sở đó chúng tôi chỉ ra được những hạn chế của quá trình dạy và học phân môn, từ đó xây dựng được các giáo án mẫu phù hợp với điều kiện thực tế của trường Thực hành Sư phạm, phù hợp với năng lực học tập của học sinh.

            - Về mặt ứng dụng: Chúng tôi đã đưa ra các giải pháp cụ thể khắc phục những hạn chế của việc dạy và học phân môn âm nhạc thường thức của trường Thực hành Sư phạm. Các giải pháp tập trung vào việc điều chỉnh phương pháp dạy và học, thay đổi hình thức kiểm tra đánh giá để phù hợp với xu hướng dạy và học tích cực. Chúng tôi cũng đã tiến hành đánh giá kiểm tra hiệu quả của các giải pháp trong thực tiễn bằng thực nghiệm sư phạm và thu được kết quả cho thấy việc áp dụng các giải pháp trong đề tài là hoàn toàn hợp lí để nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức.

            Qua quá trình thực hiện đề tài, chúng tôi cũng rút ra được một số yêu cầu cần thiết để nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức tại trường Thực hành Sư phạm như sau:

            - Giáo viên cần có năng lực chuyên môn và nghiệp vụ vững vàng, có cơ sở lí luận dạy học tốt để có thể chủ động áp dụng hiệu quả các giải pháp, có tinh thần cầu tiến, có ý thức tự học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ.

            - Học sinh cần có thái độ, tinh thần học tập nghiêm túc, tích cực và tự chủ, có tương tác tích cực với giáo viên và với các bạn học khác.

            - Cơ sở vật chất, các phương tiện dạy học có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ giáo viên và học sinh hoàn thành tốt các mục tiêu dạy và học.

KHUYẾN NGHỊ

            Để giúp cho đề tài có thể áp dụng thuận lợi, thành công vào thực tế giảng dạy của trường Thực hành Sư phạm nhằm thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức, chúng tôi xin đưa ra một số khuyến nghị sau:

- Bộ GD&ĐT cần có sự rà soát để điều chỉnh chương trình âm nhạc phổ thông trung học nói chung và chương trình phân môn âm nhạc thường thức nói riêng. Bộ GD&ĐT cần đưa ra giáo trình biên soạn hợp lí cho phân môn hoặc hướng dẫn, quy định sử dụng giáo trình linh hoạt một cách cụ thể.

            - Bộ GD&ĐT cần biên soạn và cung cấp đầy đủ tài liệu hướng dẫn dạy và học bộ môn âm nhạc, trong đó có phân môn âm nhạc thường thức.

            - Đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, phương tiện dạy học phục vụ bộ môn âm nhạc, bố trí phòng học Nghệ thuật riêng.

Đầu trang
Các tin khác
  Vũ Mạnh Hùng: "Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học đàn phím điện tử cho sinh viên hệ cao đẳng Sư phạm tiểu học trường Đại học Hạ Long". Luận văn Thạc sĩ. 2018. (21/06/2018)
  Trần Anh Tuấn: "Một số giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn Sáo trúc cho học sinh hệ trung cấp 6 năm tại khoa Nghệ thuật trường Đại học Hạ Long". Luận văn Thạc sĩ. 2018. (21/06/2018)
  Chu Thu Trang: “Nâng cao chất lượng giảng dạy những bài tập kỹ thuật đàn Tam thập lục cho học sinh trung cấp trường Đại học Hạ Long”. Luận văn Thạc sĩ. 2018. (21/06/2018)
  Nguyễn Thị Loan: “Đưa một số romance của nhạc sỹ Đặng Hữu Phúc vào giảng dạy cho giọng nữ hệ Cao đẳng Thanh nhạc trường Đại học Hạ Long”. Luận văn Thạc sĩ. 2018. (21/06/2018)
  Hoàng Thị Yến: “Nâng cao chất lượng giảng dạy môn Lịch sử âm nhạc phương Tây cho sinh viên hệ Cao đẳng Sư phạm Âm nhạc tại trường Đại học Hạ Long”. Luận văn Thạc sĩ. 2018. (21/06/2018)
  
English


Các khoa, bộ môn
Khoa Piano
Khoa Dây
Khoa Kèn - Gõ
Khoa Accordion - Guitar- Organ
Khoa nhạc Jazz
Khoa Thanh nhạc
Khoa Âm nhạc Truyền thống
Khoa Sáng tác - Chỉ huy - Âm nhạc học
Khoa Kiến thức Âm nhạc
Khoa Văn hoá và Kiến thức cơ bản

Quảng cáo
Liên hệ quảng cáo
HỌC VIỆN ÂM NHẠC QUỐC GIA VIỆT NAM
77 Hào Nam, Đống Đa, Hà Nội
ĐT: +844 3851 4969 / 3856 1842 - Fax: +844 3851 3545
Website: www.vnam.edu.vn - Email: hvan@vnam.edu.vn